یادداشت تورج فرهادی شهردار منطقه ۶ بمناسبت روز شهرداری ها و دهیاری ها

تهران بهشت؛ چهاردهم تیرماه مقارن با سالگرد تصویب " قانون تاسیس دهیاری های خودکفا در روستاهای کشور " در تقویم رسمی جمهوری اسلامی به عنوان روز شهرداری ها و دهیاری ها نام گذاری شده است . روز شهرداری ها در گام نخست روز شهروندان است . به این معنا که شهرداری به مثابه نهادی مدنی/ اجرایی و غیر دولتی بیشترین ارتباط را با شهروندان دارد و سیاست های اتخاذ شده از سوی این نهاد می تواند در حوزه های گوناگون شهری اثرات مثبت و سازنده یا منفی و مخربی را در زندگی شهری و اجتماعی شهروندان به دنبال داشته باشد .واقعیت این است که شهرداری ها در سطح جهانی از جمله‌ نهاد هایی هستند که نقش آنها در توسعه پایدار و متوازن و تقویت و توسیع عرصه های مدنی و عمومی بی بدیل است . بدیهی است با توجه به پیچیدگی های زندگی شهری ، افزایش انتظارات و نیاز های جامعه شهری ، مسائل زیست محیطی شهری و توسعه و گسترش کالبدی نامتوازن و ناموزون شهری این نقش بی بدیل و تاریخی و استراتژیک در قیاس با سایر نهاد های اجرایی جایگاه بالاتر و خطیر تری پیدا می کند که لزوم توجه به آن از سوی حکومت و حاکمیت و تحلیل و تفسیر صحیح آن از ناحیه مدیران شهری ، می تواند تلاقی " جامعه‌شهری " و " مدیریت شهری " را در " توسعه شهری " ممکن و میسور کند و آن را به اساس و بنیان توسعه پایدار کشور تبدیل کند . توسعه شهری به عنوان کلید و دروازه ورود به توسعه پایدار کشور زمانی محقق خواهد شد که شهرداری ها در جهت گیری ها و تصمیم سازی های خود ایجاد و تقویت جامعه شهری همگن ، همبسته و هم افزا را هدف گذاری کنند و با توجه به تنوع فرهنگی و زیست فرهنگی در بطن و متن شهر بتوانند شهری را بازافرینی کنند که ساکنان آن با احساس " عدالت و برابری " در بهره گیری از مواهب و فرصت های " زیست شهری " با رویکردی مشارکت گرا و تعامل گرا ، به یاری مدیریت شهری در راستای غلبه بر بحران های متراکم و فرساینده شهری بشتابند . اساسا مفهوم مدیریت شهری در تفسیر های کلان فراتر از اداره شهر است و با ارتباط با ساختار های اقتصاد شهری و فرهنگ شهری ، نقشی پیچیده تر از تمرکز صرف بر اداره شهر پیدا می کند . بر بستر این دیدگاه می توان ادعا کرد نحوه و مکانیزم ارتباط دوسویه و تعاملی" نهاد مدیریت شهری " به عنوان ضرورتی ایدئولوژیک با منابع و نهاد های رسمی قدرت در بستر نگاهی رئالیستی ، میزان و قدرت تاثیر گذاری و تحول آفرینی آن در بهبود زیست شهری و زیست پذیر کردن شهر ها را تسریع یا کند می کند . این نقش کلیدی که در قالب و قامت هم افزایی با قدرت رسمی رده بندی می شود ناشی از فهمی است که حل نیاز های اکولوژیک و استراتژیک شهری را در شرایطی ممکن می داند که دامنه وسیع نیاز های اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی شهر در قامت نگاه پروسه ای و در لایه بندی کوتاه مدت ، میان مدت و بلند مدت تحلیل و چاره جویی شود . فهمی که برآمده و برکشیده ی گفتمانی است که نهاد سیاست و نماد زمامداری را در تدبیر و اداره شهر می داند . روشن است که لاجرم و ناگریز و ناگزیر ، سیاست چه با مفهوم تدبیر شهری و چه با مضمون تدقیق دولتی نه در مقابله و معارضه که در مفاهمه و موازنه شکل می گیرد . بنا براین مدیریت شهری به عنوان شاخه و شعبه ای از برنامه ریزی شهری و همچنین شهردادی ها به مثابه نهاد هایی اجرایی مدنی ، نیازمند برنامه ریزی همسو نگر ، منعطف ، پویا و تعاملی و مشارکتی برای غلبه بر بحران هایی هستند که با تزاحم برای بهره وری ، فقر شهری را افزایش داده و عدالت شهری را نحیف و لاغر کرده است . تحقق این موضوع نیازمند بازنگری و ارتقا وظایف شهرداری از تقسیمات شهری از جمله شهر ، حریم شهر ، منطقه ، ناحیه و محله بر حسب ابعاد و سطوح توسعه پایدار شهری در عرصه های فرهنگی ، اقتصادی ، اجتماعی و کالبدی است که در نهایت به خلق" شهر پایدار " ختم می شود که زیست شهری آن هم مناسب ساکنان حال شهر ها و هم شهروندان آینده باشد .