از شانگهای تا شبه‌جزیره/ دولت مردمی با جهان چه کرد؟
به گزارش تهران بهشت، سوم شهریور ماه سال گذشته و در پی سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران، دولتی بر سرکار آمد که گفتمان خود را مردم و هرآنچه به نفع آن‌هاست، تعریف کرد. دولتی که به ریاست آیت‌الله «سید ابراهیم رئیسی» و در یکی از دشوارترین مقاطع کشور تشکیل شد. دولت سیزدهم در حالی سکان هدایت امور اجرایی کشور را بر عهده گرفت که اقتصاد آلوده به رانت ارزی و نظام توزیع یارانه در کشور، از مسیر عدالت خارج شده بود و شرایط معیشتی مردم چندان مطلوب نبود. شاخص اعتماد اجتماعی و امید مردم به بهبود شرایط افول قابل ملاحظه‌ای را نشان می‌داد و مردم به ویژه در مناطق محروم از بی‌توجهی‌ها گلایه‌مند بودند. در عرصه روابط بین‌الملل همه چشم‌ها به برجام و مذاکرات و سه کشور اروپایی و آمریکا دوخته و در عرصه سیاست داخلی هم درگیری‌های لفظی اعضای قوای مجریه و مقننه به روتین تریبون‌های کشور تبدیل شده بود. این بخشی از چالش‌هایی بود که دولت سیزدهم در آغاز کار با آن روبرو بود و برای اصلاح هریک از این رویه‌های اشتباه در یک سال گذشته به صورت جهادی و شبانه‌روز در میدان بوده است. اکنون در نخسین سالگرد آغاز رسمی کار و مسئولیت دولت در گزارش‌های مختلف به‌مرور این تلاش‌های جهادی در عرصه‌های مختلف می‌پردازیم. در این گزارش به اصول دیپلماسی جمهوری اسلامی در دولت سیزدهم و دستاوردهای آن خواهیم پرداخت.
سه اصل دیپلماسی در دولت سیزدهم
«اولویت ما در ارتباطات خارجی، کشورهای همسایه خواهند بود»؛ جمله‌ای که خرداد ماه سال گذشته از سوی آیت‌الله رئیسی و در جریان رقابت‌های انتخاباتی اعلام شد و به نوعی خطوط قرمز دولت سیزدهم را در ارتباط با جهان روشن کرد. «دیپلماسی متوازن»، «منطقه گرایی» و «توسعه دیپلماسی اقتصادی» سه اصل برنامه‌ریزی‌های دولت در یک‌سال گذشته بود تا در سایه آن بتواند حراستی حداکثری از منافع ملی داشته باشد. سفرهای منطقه‌ای رئیس‌جمهور، میزبانی از همتایان در تهران، گفت‌وگوهای تلفنی، ایجاد مراکز تجاری و حمایت از هیأت‌های اقتصادی از مهمترین اقدامات دولت است که در راستای همین اصول ارزیابی می‌شود.
نخستین سفر رئیس جمهور و آغاز روند پذیرش ایران در سازمان شانگهای
نخستین سفر خارجی آیت‌الله رئیسی ۲۵ شهریور سال گذشته به تاجیکستان بود و در این سفر دو روزه، عضویت دائم ایران در یکی از مهمترین سازمان‌های مشترک‌المنافع قطعی و روند آن آغاز شد. نفع این سازمان برای مردم ایران چه خواهد بود؟ پرسشی است که افکار عمومی حق دارند در یک سالگی این عضویت از دولت بپرسند و در پاسخ به آن هم می‌توان گفت: شانگهای سازمانی با عضویت چین، روسیه، هند، پاکستان، تاجیکستان، ازبکستان، قزاقستان، قرقیزستان و ایران (اعضای اصلی) و مغولستان، افغانستان، بلاروس، (اعضای فرعی) ۲۳ درصد جغرافیای زمین، ۴۵ درصد جمعیت این کره و ۲۵درصد تولید ناخالص جهان را به خود اختصاص داده است. در سال ۲۰۱۹ اندازه اقتصاد ۱۲ عضو ســازمان همکاری شانگهای، ۱/ ۲۰ تریلیون دلار بود. این رقم معادل ۹/ ۲۲ درصد از اقتصاد جهانی است و عضویت ایران در این سازمان بین‌المللی پس از ۱۷ سال، فرصت ارزشمندی برای بهره‌گیری از این ظرفیت عظیم است. دسترسی به بازارهای آسیای میانه و در پی آن گسترش پروژه‌های حمل‌ونقل، همکاری‌های بانکی، گمرکی و کشاورزی از مهمترین دستاوردهای همکاری جمهوری اسلامی با این نهاد بین‌المللی خواهد بود و بر اساس پیش‌بینی تحلیلگران اقتصادی با پیوستن ایران به سازمان همکاری شانگهای انتظار می‌رود که مجموع درآمد کشور در حدود ۳۷۰ میلیون دلار افزایش یابد.
سفر به ترکمنستان؛ اجلاس اکو و سوآپ گازی
عشق‌آباد مقصد دومین سفر خارجی رئیس‌جمهور بود و آیت‌الله رئیسی به منظور سخنرانی در اجلاس اکو در ترکمنستان حضور یافت. دستاوردهای این سفر را هم می‌توان در ۲ گروه قرار داد: سوآپ گازی سه جانبه و قراردادهای دو جانبه با ترکمنستان. در این سفر یکی از مهمترین قراردادهای انرژی جمهوری اسلامی بسته شد؛ «سوآپ گازی ایران-ترکمنستان-آذربایجان». قراردادی که منجر به پایدارسـازی تأمیــن گاز پنــج اســتان شــمالی ایران (خراســان رضــوی، شــمالی و جنوبــی، گلســتان و سـمنان) و افزایـش ضریـب بهره‌منـدی ایـن اسـتان‌ها از گاز در فصـول سـرد سـال خواهد شد. اهمیت این قرارداد اما تنها به حوزه انرژی محدود نخواهد ماند و آغاز مسیری است که منجر به رفع سوتفاهمات چند سال گذشته تهران و عشق‌آباد خواهد شد.
حـل و فصل مسـئله ترانزیت بین ایران و ترکمسـتان، جلب نظر فعالان اقتصادی و تجار ایرانی در ترکمنسـتان بـرای نقشـه‌راه و حضـور فعـال در مبادلات تجـاری، توافـق بـرای توسعه مسیرهای ترانزیتی میان ایران و آذربایجان با حضور شرکت‌های ایرانی و تشکیل کارگـروه ویـژه بـرای پیگیـری و اجرایـی شـدن توافقـات مطـرح شـده از مهمترین دستاوردهای این سفر برای جمهوری اسلامی بود. در پاسخ به این پرسش که اکو برای مردم چه آورده‌ای خواهد داشت؟ می‌توان گفت: نیم میلیارد از جمعیت جهان در کشورهای این سازمان عضو هستند، یک سوم منابع انرژی جهان در این سرزمین‌ها قرار دارند که می‌توان آن‌ها را خط واصل شرق و غرب جهان دانست. نیروی انسانی و هویت مشترک دینی و فرهنگی، سازمان همکاری‌های اقتصادی (اکو) را به سازمانی ارزشمند تبدیل کرده است. و با توجه به ظرفیت و توانمندی‌های کشورهایی که عضو آن هستند، می‌تواند در مسیر توسعه کشورهای ایران، ترکیه، پاکستان، افغانستان، جمهوری آذربایجان، قزاقستان، ترکمنستان، قرقیزستان، ازبکستان و تاجیکستان، حائز اهمیت ویژه باشد.
سفر به روسیه؛ ارتقاء محسوس روابط دو جانبه
سفر به مسکو را می‌توان یکی از مهمترین سفرهای رئیس دولت سیزدهم در یک سال گذشته دانست، سفری که همین اهمیت آن سبب شد که از سوی رسانه‌های داخلی و خارجی مورد توجه ویژه قرار گیرد. آیت‌الله رئیسی ۲۹ و ۳۰ دی ۱۴۰۰ در روسیه حضور یافت تا سطح همکاری و روابط راهبردی تهران-مسکو را ارتقاء دهد. واقعیت انکارناپذیر جهان امروز؛ قدرت و نفوذ ایران و روسیه در منطقه وجهان است، قدرتی که برای محدودسازی آن تلاش‌های بی‌وقفه‌ای از سوی غرب انجام می‌شود که تحریم‌های اقتصادی یکی از این تلاش‌هاست. در همین راستا همکاری‌های امنیتی، اقتصادی و تجاری بـرای مقابله با تحریم‌هـا در دستور کار گفت‌وگوهای دو جانبه دو رئیس‌جمهور قرار داشت. در این سفر آیت‌الله رئیسی شخصا با هیأت‌های تجاری مسکو دیدار و گفت‌وگو و تصریح کرد؛ ظرفیت‌های مغفول مانده بسیاری در دو کشور وجود دارد که می‌تواند به بهبود شرایط اقتصادی ملت‌ها کمک کند. شناسایی این ظرفیت‌ها، یکی از مهمترین مأموریت‌هایی بود که در این سفر به کارگروه‌های اقتصادی از سوی رئیس‌جمهور محول شد.
انتهای پیام/
ارسال نظر